သတိပဌာန်တရားထိုင်နေစဉ် ပထမအစတွင် ဝင်လေကိုသိသည်။ထိုဝင်လေဆုံးသွားသည်ကိုသိသည်။ထွက်လေစလာခြင်းနှင့် ထွက်လေဖြစ်နေချိန်ကိုသိသည်။ထိုထွက်လေဆုံးသွားသည်ကိုသိသည်။အကြောင်းပေါ်လာ၍ဥပမာအသံတစ်ခုခုကြားလျှင်ဘာအသံလည်း ဘယ်ကအသံလည်းလိုမဝေခွဲတော့ပဲကြားသိစိတ်ကိုရှု့လိုက်သည်။ထိုကြားသိစိတ်ကိုကြည့်လိုက်တယ်ဆိုရင်ပဲိကြားသိစိတ်မရှိတော့တာသတိပြုမိသည်။ဝေဒနာပေါ်လာခဲ့လျှင်လည်းထိုဝေဒနာကိုကြည့်လိုက်သည်နှင့်မါရှိတော့ ဝေဒနာသည်တိုးလာလိုက်နောက်ထပ်တိုးလာလိုက်လျော့သွားလိုက်နှင့်တစ်ခုပီးတစ်ခုဖြစ်နေတာကိုသတိပြုမိသည်။ နောက်ဆက်တွဲမေးခွန်ကျန်ရှိနေပါသေးသည်။နှစ်ခုပေါင်း၍ဖြေပေးစေချင်ပါသည်

ဤသည်မှာ သတိပဋ္ဌာန်တရား၏ အနှစ်သာရပင်ဖြစ်ပါသည်။ သင်သည် ပစ္စပ္ပန်တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသော အာရုံများကို သတိဖြင့် ရှုမှတ်နေခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဝင်လေ-ထွက်လေကို သတိဖြင့် မှတ်သားခြင်းသည် အာနာပါနဿတိ ဟုခေါ်ပါသည်။ ဤသည်မှာ ဗုဒ္ဓဘာသာဝင်တို့အတွက် အခြေခံကျသော ဘာဝနာတစ်ခုဖြစ်ပါသည်။ အသံကြားသောအခါ သို့မဟုတ် ဝေဒနာခံစားရသောအခါ ထိုအာရုံများကို သတိဖြင့် မှတ်သားခြင်းသည် ဓမ္မာနုပဿနာ ဟုခေါ်ပါသည်။ သင်သည် အာရုံများ၏ သဘာဝကို လေ့လာနေခြင်းဖြစ်ပါသည်။ ဤသို့ သတိဖြင့် မှတ်သားခြင်းအားဖြင့် သင်သည် အာရုံများ၏ မမြဲခြင်း (အနိစ္စ)၊ ဆင်းရဲခြင်း (ဒုက္ခ)၊ အစိုးမရခြင်း (အနတ္တ) တို့ကို သိမြင်လာနိုင်ပါသည်။ ဆက်လက်၍ တရားအားထုတ်ခြင်းဖြင့် သင်သည် ပိုမိုနက်နဲသော အသိဉာဏ်များ ရရှိလာနိုင်ပါသည်။ သတိပဋ္ဌာန်တရားသည် နိဗ္ဗာန်သို့ ရောက်ရှိရန် တိုက်ရိုက်လမ်းကြောင်းဖြစ်ကြောင်း ဗုဒ္ဓဟောကြားတော်မူခဲ့ပါသည်။ နောက်ထပ်မေးခွန်းများ ရှိပါက မေးမြန်းနိုင်ပါသည်။